Dùng "lưỡi bò": Trung Quốc đang chơi với lửa
Hộ chiếu điện tử của Trung Quốc thể hiện "đường lưỡi bò" in chìm - Ảnh: AFP
Thời gian qua, nhiều sự việc cho thấy TQ đang đẩy mạnh hoạt động phổ biến yêu sách chủ quyền phi pháp của mình. Cuối tháng 10 vừa qua, Chi cục Hải quan Cửa khẩu cảng Đình Vũ (Hải Phòng - Việt Nam) phát hiện 7 ôtô nhập từ TQ có bản đồ định vị vệ tinh chứa "ĐLB" phi pháp. Trước đó, hình ảnh ĐLB cũng được sử dụng trong phim hoạt hình Abominable do Hãng DreamWorks (Mỹ) và Pearl Studio (TQ) sản xuất.
Các hộ chiếu (HC) có "ĐLB" của TQ đã lan tỏa yêu sách chủ quyền phi pháp. Một số quốc gia đã chọn giải pháp đóng dấu xuất nhập cảnh lên tờ thị thực rời kẹp trong HC của khách TQ, nhưng điều này chỉ mang tính tạm thời hơn là đối sách chiến lược. Về dài hạn, việc TQ cài cắm "ĐLB" vào các tài liệu mang tính pháp lý (HC) và những SPVH, giải trí đã phản ánh mức độ đa dạng cùng diễn biến ngày càng phức tạp trong cuộc chiến tuyên truyền của quốc gia này. Một khi các quốc gia chấp nhận những tài liệu pháp lý có "ĐLB", dù vô lý hay sơ suất cũng sẽ được BK diễn giải như hành động ủng hộ tính pháp lý của các yêu sách từ phía nước này.
Bất chấp phán quyết năm 2016 của Tòa Trọng tài quốc tế về BĐ, TQ không từ bỏ yêu sách "ĐLB" phi pháp với tham vọng "nuốt trọn" hơn 80% BĐ, gồm những vùng đặc quyền kinh tế chồng lấn với các quốc gia có yêu sách trong khu vực. Bắc Kinh đã không công nhận phán quyết và tiếp tục bá quyền trên BĐ, làm gia tăng các va chạm cùng khả năng đối đầu giữa TQ với Việt Nam và Philippines ở các khu vực gần quần đảo Trường Sa, bãi cạn Scarborough.
Từ ngày 6-11, Philippines đã đóng dấu visa quốc gia này lên hộ chiếu TQ có in "ĐLB" phi pháp, trên đó có hình vẽ bản đồ Philippines đồng thời thể hiện toàn bộ vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của nước này.
Thời gian qua, giới phê bình và đặc biệt là các chính trị gia Philippines cáo buộc Tổng thống Duterte có xu hướng thân TQ và nhượng bộ nước này trên mặt trận pháp lý để đổi lấy các khoản lợi về kinh tế. Điều đáng nói là phần lớn những lời hứa "có cánh" từ BK vẫn chưa thành hiện thực!
Với đối sách mới này, Philippines cho thấy cách tiếp cận thực dụng, khôn ngoan hơn đối với yêu sách của TQ, theo hướng "cân bằng tinh tế". Bên cạnh đó, chính sách dán tem visa mới của Philippines có thể được xem là hành động đáp lại các hành vi xâm lấn của TQ ở BĐ. Cốt lõi là Philippines mong muốn cải thiện vấn đề an ninh quốc gia, song song với đó thể hiện tâm thế làm dịu đi sự phản đối "ĐLB" trong đại bộ phận người dân nước này.
Cách tiếp cận của Manila đối với hộ chiếu "ĐLB" có thể gợi lên hành động ứng xử tương tự cho các quốc gia có va chạm về yêu sách chủ quyền với TQ ở BĐ. Mặc dù còn quá sớm để chỉ ra các diễn tiến và phản ứng từ phía BK nhưng rõ ràng Manila đã có cách tiếp cận linh hoạt với chiêu thức tuyên truyền của TQ.
Trong bối cảnh thương chiến Mỹ - Trung ngày càng leo thang, BK có xu hướng quyết đoán hơn trên các mặt trận. Động thái của Philippines sẽ là thử thách cho khả năng TQ kiên định chiến thuật "lộng giả thành chân" trên mặt trận tuyên truyền. Phản ứng của TQ thời gian tới sẽ giúp bọc lộ rõ nét hơn những đường hướng ngoại giao của BK.
Dù Philippines có thể vấp phải phản ứng từ phía TQ nhưng động thái của Manila phản ánh sự thật là các quốc gia vừa và nhỏ trong khu vực vẫn có thể tỉnh táo, khôn khéo ứng phó với các chiến thuật pháp lý lắt léo của nước này. Chính sách của Philippines có thể trở thành gợi ý để các quốc gia Đông Nam Á áp dụng biện pháp ứng xử bình tĩnh, khôn ngoan trước tham vọng của
TS.Bùi Hải Đăng, Trưởng khoa Quan hệ quốc tế ĐH KHXH&NV TPHCM, theo congan
Liên tục thời gian qua, dư luận hết sức bức xúc trước việc hàng loạt các mặt hàng, ấn phẩm từ sách, bản đồ, phim ảnh, ứng dụng điều hướng trên ô tô... bị Trung Quốc cài cắm "đường lưỡi bò" (đường chín đoạn hay đường chữ U). Đây là thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt của Trung Quốc để tuyên truyền các luận điệu xuyên tạc, sai trái về Biển Đông.
Nhận định về chiến dịch tuyên truyền này của Trung Quốc, nhà nghiên cứu Adam Ni thuộc Đại học Macquarie, Australia, cho rằng chính phủ Trung Quốc luôn đưa ra các tuyên bố chủ quyền theo cách mà Bắc Kinh cho là có thể chấp nhận được, bao gồm các vấn đề liên quan tới việc cài cắm đường lưỡi bò vào các loại hàng hóa, dịch vụ và các sản phẩm kỹ thuật số.
Nhà nghiên cứu Adam Ni.
"Đây không phải là điều gì đó mới mẻ. Đó là điều mà Bắc Kinh luôn muốn thúc đấy vì theo quan điểm của họ, tất cả phải truyền đi cùng một thông điệp, kể cả khi đó là một chiếc áo phông hay tấm bản đồ trong một bộ phim", ông Ni khẳng định.
Theo ông Ni, sự khăng khăng của Bắc Kinh đối với đường chín đoạn cũng tương tự cách Bắc Kinh yêu cầu các công ty, tổ chức không được phép coi Đài Loan là phần lãnh thổ tách biệt với Trung Quốc. "Có một mô hình trong hành vi của Trung Quốc. Trong trường hợp đường lưỡi bò và yêu sách của Trung Quốc ở vấn đề Biển Đông, việc tuyên truyền sẽ trở thành trọng tâm trong chiến lược của Bắc Kinh. Họ sẽ cố truyền đi một thông điệp sai lệch thông qua các sản phẩm và dịch vụ giải trí", chuyên gia phân tích. Chuyên gia này nhấn mạnh những gì mà thế giới cần nhận ra là Bắc Kinh đang từng bước thực thi chiến lược của mình hay thậm chí còn đi xa tới mức áp đặt trừng phạt đối với các công ty không tuân thủ.
Chủ quyền lãnh thổ là thiêng liêng, bất khả xâm phạm. Những sự cố để yêu sách "đường chín đoạn lưỡi bò" phi pháp của Trung Quốc lọt lưới an ninh vào Việt Nam là những bài học nghiêm trọng, rất đắt, phải tỉnh táo, quyết liệt hơn để không tái diễn, những cá nhân, tổ chức vi phạm dù vô tình vẫn phải xử lí nghiêm khắc, đầy tính răn đe để nêu gương. Việt Nam đang có một đường lối ngoại giao tốt đẹp, tin tưởng Việt Nam sẽ thành công trước yêu sách vô căn cứ của Trung Quốc. Còn Trung Quốc với dã tâm nuốt trọn Biển Đông đã sử dụng mọi phương tiện kể cả việc "ăn cắp" áo dài, khăn đóng, nón lá, guốc mộc,... của Việt Nam, cài cắm "đường chín đoạn lưỡi bò" lên các văn bản pháp luật, sản phẩm hàng hoá là đang tự chơi với lửa nhất định sẽ bỏng tay vì lộng giả thành chân một khi bị lật mặt thì cả thế giới sẽ không nhìn Trung Quốc.
Nhận xét
Đăng nhận xét